Co czwarty Polak ma więcej niż jedno zaburzenie psychiczne

 

Choroby i zaburzenia psychiczne to poważny problem, który dotyczy ludzi na całym świecie. Ich przyczyną mogą być między innymi trudne życiowe sytuacje oraz nieefektywne sposoby radzenia sobie z nimi. Różne traumatyczne doświadczenia​, np. utrata pracy bądź mobbing, rozstanie z bliską osobą lub jej śmierć i toksyczne relacje ​skutkują stresem, ​co z kolei może powodować zaburzenia.

 

W ostatnich latach zauważalny jest wzrost​ rozpowszechnienia ​zaburzeń psychicznych – świadczą o tym badania. W latach 2001-2003, w ramach międzynarodowego projektu badawczego koordynowanego przez WHO, przeprowadzono badanie epidemiologiczne, którym objęto łącznie blisko 10 000 respondentów. Stwierdzono wówczas, że 57,4% ankietowanych doświadczyło w przeszłości zaburzeń psychicznych oraz że 32,4% cierpiało z ich powodu w ciągu roku poprzedzającego badanie. Oceniono również, że rozpowszechnienie zaburzeń psychicznych w ciągu całego życia jest nieco niższe u kobiet niż u mężczyzn i wynosi 56,5%, zaś u mężczyzn 58,4%.

 

A jak sytuacja zaburzeń psychicznych wygląda w Polsce?

 

Podobne wyniki uzyskano w badaniu „Epidemiologia zaburzeń psychiatrycznych i dostępność psychiatrycznej opieki zdrowotnej. EZOP – Polska” przeprowadzonym w latach 2010-2011. Wykazano, że występowanie przynajmniej jednego zaburzenia psychicznego w ciągu ostatnich 12 miesięcy rozpoznano u 6 milionów Polaków.

 

To pierwszy w naszym kraju projekt zrealizowany na próbie 10 000 respondentów, który miał na celu oszacowanie rozpowszechnienia zaburzeń psychicznych. Z badań EZOP wynika, że co czwarty Polak w wieku produkcyjnym doświadczał w swoim życiu zaburzeń psychicznych. Przynajmniej jedno zaburzenie można było rozpoznać u 23,4% osób, co czwarty Polak doświadczył więcej niż jednego z badanych zaburzeń, a co dwudziesty piąty – trzech i więcej.

 

Najczęstsze zaburzenia psychiczne w Polsce

 

Do najczęstszych zaburzeń należały te związane z przyjmowaniem substancji psychoaktywnych (12,8%),​ w tym ​nadużywanie i uzależnienie od alkoholu (11,9%) oraz nadużywanie i uzależnienie od narkotyków (1,4%). Blisko 10% mieszkańców Polski (2,5 mln) cierpiało na zaburzenia nerwicowe, ​w tym fobie specyficzne, a prawie milion na poważne zaburzenia afektywne​ takie jak: ​depresja, dystymia, mania.

 

Znaczna część Polaków ujawnia, że w przeszłości doświadczała już zaburzeń psychicznych, przy czym do najczęstszych należały zaburzenia afektywne – 30,9% (obniżenie nastroju i aktywności), fobie – 30,6%, zaburzenia lękowe – 23,9%.

 

Zaburzenia psychiczne a funkcjonowanie w życiu

 

Badanie EZOP pokazało, że problemy ze zdrowiem psychicznym rzutują na różne dziedziny życia. Trudności z codziennym funkcjonowaniem (poznawczym, ruchowym, indywidualnym czy społecznym) doświadcza z takiego powodu ok. 19% populacji (prawie 5 mln osób). Przekłada się to na ograniczenie zdolności do wykonywania pracy lub codziennych czynności (18%), obniżenie jakości wykonywanej pracy (16%) lub wkładanie w jej wykonywanie większego wysiłku (14%).

 

Wnioski z analiz tych badań świadczą o częstym występowaniu nawet kilku zaburzeń (dwóch lub więcej) u jednej osoby, oraz iż większość osób, które spełniają kryteria rozpoznania zaburzeń psychicznych, nie korzysta z profesjonalnej pomocy medycznej.

 

Skorzystaj z profesjonalnej pomocy

 

W Polsce blisko 2 mln osób rocznie poddawanych jest hospitalizacji psychiatrycznej. Jednak rzeczywista liczba osób wymagających opieki psychiatrycznej jest znacznie większa. Osoby z tego typu schorzeniami z różnych powodów ​często przez wiele lat nie podejmują leczenia.​ Tymczasem zaburzenia upośledzają funkcje umysłowe, wpływają na myślenie, emocje i zachowanie, powodując ​cierpienie psychiczne​ człowieka i często też osób w jego otoczeniu.

 

Ok. 23% Polaków deklaruje, że miało kontakt z osobą chorą psychicznie. Większość badanych ma na temat takich osób, a także na temat chorób psychicznych i instytucji psychiatrycznych dość duży dystans oraz kieruje się negatywnymi stereotypami.

 

Warto wiedzieć, że jeśli chory stanowi zagrożenie dla siebie lub otoczenia może być przyjęty do szpitala wbrew jego woli (​reguluje to ustawa o zdrowiu psychicznym). Istnieje również ​procedura zobowiązania do leczenia odwykowego, ​którą wdraża się wobec osób uzależnionych od alkoholu, bo w ich przypadku nadużywanie alkoholu często powoduje rozkład życia rodzinnego, demoralizację małoletnich oraz wpływa na porządek publiczny (reguluje to ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi).

 

Kiedy udać się po pomoc?

 

Warto pamiętać, że istnieją określone symptomy, które mogą świadczyć o zaburzeniach psychicznych. Możemy podejrzewać problem, gdy sposób zachowania człowieka zaczyna się mocno różnić od tego, co jest normalne dla danej osoby (np. niepokojące zmiany w rytmie dnia czy odżywiania) lub gdy znacznie wykracza poza to, co jest powszechnie akceptowane.

 

Warto być czujnym, kiedy obserwujemy takie objawy jak ​np. długotrwały smutek, impulsywność, agresję, utratę wiary w siebie, nadpobudliwość, spadek samopoczucia, rozdrażnienie, lęk, niepokój, przygnębienie, bezradność, długotrwałe zmęczenie, drażliwość czy obniżenie nastroju. ​Często wymienione stany stają się wyjątkowo skrajne albo trwają na tyle długo, że utrudniają codzienne życie.

 

Najlepiej jak najszybciej zgłosić się po pomoc do specjalisty: ​psychologa, psychiatry lub w przypadku problemu z nadużywaniem alkoholu, leków, narkotyków, uprawianiem hazardu, gier komputerowych itp. do ​psychologa-specjalisty psychoterapii uzależnień.

 

Bibliografia:

• http://www.ezop.edu.pl/

 

Agata Czaja-Michaud – jako psycholog ma 30 000 godzin doświadczenia zawodowego, 15 lat pracy psychoterapeutycznej na pełnym etacie w renomowanych placówkach służby zdrowia tj: Instytut Psychiatrii i Neurologii i Ogólnopolskie Pogotowie dla Ofiar Przemocy w Rodzinie “Niebieska Linia“ Instytutu Psychologii Zdrowia.

Jest także coachem, trenerem, certyfikowanym specjalistą psychoterapii uzależnień, certyfikowanym specjalistą przeciwdziałania przemocy w rodzinie. Pracuje w podejściu terapii krótkoterminowej. Głęboko wierzy, że każdy z nas ma pełno zasobów aby być szczęśliwy a rozmowy o rozwiązaniach przynoszą rozwiązania ?

Prowadzi terapię indywidualną, terapię par oraz coaching. Przyjmuje stacjonarnie w Poradni Psychologiczno-Coachingowej w Warszawie lub online poprzez komunikatory typu: Skype czy What’sApp.

Kontakt: +48 608 222 000 lub [email protected]

Facebook: https://www.facebook.com/psychologicoachAgataCzajaMichaud/
.