Z Krainy Zombie ku Krainie Witalności – recenzja książki “Idź własną drogą”

Gdybym mogła cofnąć czas i przenieść się mniej więcej 15 lat wstecz, chciałabym znaleźć na półce w bibliotece albo wystawie w księgarni książkę “Idź własną drogą” Josepha Ciarrochiego i Louise Hayes. Mam nadzieję, że taką okazję będzie miało wielu, wielu nastolatków, którzy, jak to nastolatkowie, poszukują swojego miejsca na świecie i bezpiecznej przestrzeni w sobie, by móc realizować swoje plany i marzenia.

Wartościowe życie – czyli jakie?

Model elastyczności psychologicznej heksaflex obejmuje sześć procesów, które przybliżają do uważnego, wartościowego życia w zgodzie ze sobą. Dwa z tych procesów, do których najsilniej odwołuje się książka “Idź własną drogą”, to wartości i zaangażowane działanie. Klaryfikacja tego, co dla nas ważne, pomaga wyznaczyć kierunki, którymi chcemy podążać i zastanowić się, co na dzień możemy zrobić, by nie zboczyć z wartościowych dla nas szlaków. Z kolei angażowanie w działanie oparte na wartościach wspiera w prowadzeniu życia, którym chcemy żyć, nie czekając, aż znikną wszystkie lęki, problemy i przeszkody.

Wartościowe życie to, jak piszą autorzy tego ACT-owego poradnika dla młodzieży, życie po swojemu, życie w Krainie Witalności, w której rozwijamy elastyczną siłę, pozwalamy sobie marzyć oraz podążać za marzeniami. Kraina Zombie zbudowana jest na fundamencie “nie”: działam tak, by NIE drażnić innych, by NIE ryzykować, by się NIE bać, podczas gdy życie witalne i wartościowe potrzebuje więcej “tak”: TAK, wybieram zaangażowanie.

Administrator, Nawigator, Odkrywca

“Idź własną drogą” bazuje na technikach zaczerpniętych z terapii akceptacji i zaangażowania, psychologii pozytywnej oraz na modelu DNA-V. To metoda, której nazwa jest akronimem złożonym od pierwszych liter angielskich słów: odkrywca (discoverer), nawigator (noticer), administrator (advisor) i wartości (values). DNA-V wspiera pracę z nastolatkami w obszarze wykorzystywania umiejętności, odkrywania tego, co ważne w życiu, realizacji marzeń oraz podążania za swoimi pragnieniami, a nie cudzymi wymaganiami.

A kim właściwie są nawigator, administrator i odkrywca? Ten pierwszy ma za zadanie obserwować, co się dzieje wokół Ciebie i w Twoim wnętrzu. Jego umiejętności posiadasz od urodzenia, bo już jako niemowlę zauważasz doznania płynące z ciała i np. płaczesz, kiedy czujesz głód. Żeby uruchomić perspektywę nawigatora, zauważ właśnie teraz swoje stopy, poruszaj palcami, zobacz, jakie to jest uczucie.

Administrator to Twój wewnętrzny głos. Pomaga rozpoznać, co jest dobre, a co złe. Chce zrobić, co należy, żeby rozwiązać problem, ale czasami administrator, by Cię chronić, zawodzi i podsuwa niezbyt wspierające myśli. Twoje zadanie polega na tym, by nauczyć się, kiedy słuchać swojego administratora.

Za to odkrywca to ta część Ciebie, która działa w świecie: poszukuje, eksploruje, działa metodą prób i błędów. Dzięki tej perspektywie możesz angażować się w to, co lubisz, co zbliża Cię do realizacji marzeń, nawiązywania relacji z innymi ludźmi czy lepszego życia, którym chcesz żyć. Co możesz zrobić tu i teraz, żeby włączyć perspektywę odkrywcy? Zrób coś, czego jeszcze nigdy nie robiłeś_aś. To może być coś zupełnie małego albo głupiego, jak przygotowanie kanapki, stojąc na jednej nodze.

6 kroków prowadzących do dobrostanu

Te trzy perspektywy pomagają w tym, by realizować wartości (ukryte pod literką V). Autorzy książki “Idź własną drogą” wskazują na sześć kroków, które prowadzą do dobrostanu i do których warto wracać za każdym razem, gdy chcesz wzmocnić swoje V. Są to:

  • dawanie czegoś od siebie i wywieranie wpływu na innych,
  • bycie aktywnym,
  • przyjmowanie każdej chwili,
  • podejmowanie wyzwań i uczenie się,
  • dbanie o siebie,
  • tworzenie więzi z innymi.

Żeby już teraz przybliżyć Cię do Twoich wartości, proponuję krótkie ćwiczenie: wypisz wszystkie sposoby na dbanie o siebie, jakie przyjdą Ci do głowy, a następnie wybierz jedną z nich i wprowadź w życie. To nauka klaryfikowania swoich wartości, ale też zaangażowanego działania.

“Idź własną drogą”, czyli o książce, która wzmacnia

“Idź własną drogą” to poradnik napisany tak, że trafi do każdego nastolatka — prosty język, bogate ilustracje i wiele ćwiczeń, które dotyczą realnych problemów, z którymi zmagają się Młodsi Czytelnicy.

Wielkim atutem tej książki jest jej tematyka — początkowe wprowadzenie dotyczące modelu DNA-V w drugiej części ustępuje skupieniu się na konkretnych trudnościach, których doświadcza młodzież: nadmiernego zamartwiania się, lęku, budowania wspierających relacji, poczucia krzywdy, smutku, budowania pewności siebie czy w końcu radzenia sobie z prześladowaniem. Autorzy pochylili się także nad ważnym problemem spędzania czasu w Sieci, pokazując, dlaczego korzystanie z social mediów bywa czasami uzależniającą pułapką oraz jak zarządzać swoim czasem spędzonym w Internecie, by nie oddalać się od swoich wartości.

To lektura, która wzmacnia — daje konkretne narzędzia osobom, które znajdują się w trudnym czasie zmian, poszukiwania swojej tożsamości, ale też tworzenia marzeń. I choć przeznaczona jest dla nastolatków, to rodzice oraz inni dorośli również znajdą w niej ważne treści dla siebie. W końcu kto z nas nie zastanawia się nad odpowiedziami na pytania zadawane w książce: Na czym Ci zależy? Co kochasz robić? Co byś robił_a w życiu, gdybyś nie odczuwał_a strachu i zwątpienia?

Książka dostępna jest na stronie Gdańskiego Wydawnictwa Psychologicznego.

PS A na koniec niespodzianka! Dla 6 z Was mamy po egzemplarzu recenzowanej powyżej książki. Co należy zrobić, aby ją otrzymać? Wystarczy wysłać maila na adres [email protected] w tytule wpisując „Idź własną drogą”. Książki powędrują do osób, których maile przyjdą do nas jako 5, 10, 15, 20, 25 i 30. Do dzieła! 

O autorce:

Kinga Bartkowiak – absolwentka etnologii, studentka psychologii na Uniwersytecie SWPS w Poznaniu. Członkini Koła Naukowego Psychoterapii i Treningu.

Artykuł powstał we współpracy z Gdańskim Wydawnictwem Psychologicznym.


Zdrowa Głowa

About
Zdrowa Głowa

Leave a Reply