
Pytanie o długość psychoterapii bardzo często pojawia się w głowach osób rozważających jej podjęcie. Zresztą, w mojej opinii zupełnie słusznie. Część klientów nie ma trudności z werbalizowaniem swoich potrzeb i wątpliwości już na pierwszym spotkaniu z terapeutą, część jednak nigdy nie wypowiada ich na głos, pozostawiając w sobie margines niepokoju.
W mojej opinii umowa dotyczącą długości psychoterapii jest podstawowym elementem kontraktu terapeutycznego. Nie oznacza to, iż terapeuta jest w stanie przewidzieć długość procesu terapeutycznego, jednak wyznaczony termin pozwala ustanowić wstępną granicę, po przekroczeniu której w procesie terapeutycznym następuje ocena postępów i ewaluacja dotychczasowych problemów.
W praktyce moment ten pozwala na wzmocnienie osiągniętych zmian lub przeformułowanie dotychczasowych problemów i w konsekwencji przedłużenie bądź zakończenie procesu leczenia. Ustanowienie punktu milowego w procesie leczenia jest jedną z tych granic w psychoterapii, która pozwala na znoszenie nierównej relacji pomiędzy klientem a terapeutą. Bowiem, w procesie terapeutycznym, w którym granicami relacji zarządza tylko jedna strona, nie ma miejsca na równoważny dialog, tak ważny dla dokonania się adaptacyjnej zmiany.
Paradygmat
Czas trwania terapii jest w dużej mierze zależny od paradygmatu, w jakim terapia się odbywa. Standardowo możemy podzielić modele psychoterapii na:
Psychoterapię krótkoterminową, obejmującą zazwyczaj od dziesięciu do dwudziestu czterech spotkań. Ten rodzaj psychoterapii najczęściej przeznaczony jest dla ludzi znajdujących się w chwilowym kryzysie, związanym z koniecznością podjęcia trudnej decyzji, żyjących w dużym stresie bądź będących w sytuacji zmiany. Wśród szkół psychoterapii krótkoterminowej znajdują się między innymi: poznawczo-behawioralna, TSR, krótkoterminowa psychoterapia psychodynamiczna.
Przykłady wskazań dla wyboru tego rodzaju leczenia:
- poszukiwanie efektywnych rozwiązań konfliktów,
- sytuacja kryzysowa,
- ciąża, depresja poporodowa,
- problemy w pracy, w szkole itd.,
- problemy wychowawcze,
- choroba, kalectwo,
- pragnienie wprowadzenia zmian w dotychczasowym sposobie życia,
- chęć poprawy jakości relacji międzyludzkich,
- rozwód,
- żałoba,
- rozstanie,
- długotrwała rozłąka,
- rozwój zawodowy,
- perspektywa awansu,
- rzucenie palenia,
- PTSD,
- fobie.
Psychoterapia długoterminowa to rodzaj psychoterapii, w którym spotkania trwają od roku do kilku lat, są systematyczne, regularne, w miarę o jednakowej częstotliwości. Charakterystyczny dla niej jest nie tylko czas jej trwania, ale także szczególny rodzaj więzi między klientem a terapeutą. Wśród szkół psychoterapii długoterminowej znajdują się między innymi: psychoterapia psychoanalityczna, psychoterapia psychodynamiczna, psychoterapia humanistyczna, długoterminowa psychoterapia poznawczo-behawioralna, psychoterapia integracyjna.
Przykłady wskazań dla wyboru tego rodzaju leczenia:
- zaburzenia osobowości,
- uzależnienia,
- OCD,
- zaburzenia lękowe,
- depresja,
- kryzys egzystencjalny,
- chęć poznania siebie i uporządkowania własnej historii życia,
- koncentracja na samorozwoju.
Jak wybrać psychoterapię?
Kluczem do wyboru modelu leczenia nigdy nie powinien być czas trwania proponowanego oddziaływania terapeutycznego. Z pewnością wielu przyszłych klientów gabinetów terapeutycznych, liczy na jak najszybszą zmianę, w psychoterapii jednak pośpiech jest złym doradcą. Zmiana jest procesem rozłożonym w czasie i to właśnie czas w jej dokonaniu, odgrywa jedną z kluczowych ról.
Według jakich kryteriów zatem dokonać wyboru? W tym zadaniu pomocna okaże się pierwsza wizyta diagnostyczna pozwalająca na określenie mapy problemów. Psychoterapeuta w trakcie formułowania celów terapeutycznych jest w stanie pomóc w doborze optymalnego modelu leczenia. Bez względu na reprezentowany przez siebie paradygmat terapeutyczny, terapeuta winien zaproponować klientowi dostosowany do jego potrzeb model leczenia, bądź jeżeli nie jest w stanie udzielić pomocy, wskazać kierunek dalszego leczenia. Wybór modelu leczenia jest bardzo istotnym momentem w psychoterapii, niejednokrotnie decydującym o dalszym jej powodzeniu. Stąd też warto poświęcić czas, na dokładną diagnostykę własnych problemów i wybór odpowiedniego specjalisty.
O psychoterapii bez końca
Pisząc o czasie w psychoterapii, nie sposób pominąć jednego z ważniejszych zagadnień, jakim jest jej zakończenie. Kiedy należy zakończyć pracę terapeutyczną ?
Prócz osiągnięcia założonych celów, wyznacznikiem zakończenia procesu leczenia mogą być twierdzące odpowiedzi na poniższe pytania:
- Czy funkcjonuję na satysfakcjonującym mnie poziomie?
- Czy mam satysfakcjonujące relacje z innymi ludźmi?
- Czy jestem ogólnie zadowolony z mojego aktualnego życia?
- Czy czuję, że jestem w stanie radzić sobie z tym co przynosi mi życie?
Prawidłowe zakończenie psychoterapii powinno być doświadczeniem rozwojowym. Jednak czasem zdarza się zbyt długie w niej pozostanie. Istnieje kilka znaków ostrzegawczych, zwiastujących ten problem:
- konieczność konsultowania z terapeutą wszystkich życiowych decyzji (sygnał narastającej zależności),
- zastępowanie przez relację terapeutyczną wszelkich innych relacji społecznych,
- pozorne postępy w terapii,
- zaostrzenie bądź powrót początkowych objawów, przy próbie zakończenia leczenia.
Bez względu na długość psychoterapii jej funkcją jest leczenie. Nie ma bezpośredniego związku pomiędzy długością leczenia a jego skutecznością, czego dowiodły badania przeprowadzone w 2016 roku przez Timo Maljanena i jego zespół. Źródłem powodzenia leczenia w tym przypadku, pozostaje prawidłowy dobór modelu terapii do problemów klienta.
Joanna Flis – certyfikowany specjalista psychoterapii uzależnień (certyfikat PARPA nr 1455) oraz specjalista Biofeedback (ISNR) I stopnia. Magister psychopedagogiki, resocjalizacji, prewencji patologii i zagrożeń społecznych. Pracuje w poradni uzależnień w Świdwinie, gdzie prowadzi terapię osób uzależnionych oraz ich bliskich. Prowadzi Pracownię Pomocy Psychologicznej w Łobzie. Interesuje się cyberspychologią, astrologią i antropologią. Prowadzi również bloga psychologiainternetu.pl. Studentka psychologii na Uniwersytecie SWPS w Sopocie.
.
czyli art długi a nie odpowiada na pytanie w temacie. nie ma to jak lanie wody…
przeczytałam cały i wg mnie odpowiada:
* krótkoterminowa: 10-24 spotkania (jeśli spotkania co tydzień to do 6. miesięcy) – podane zostały przykładowe wskazania
* długoterminowa: jeden rok i więcej, przy czym warto ustawić sobie kamienie milowe, w których będziemy dokonywać ewaluacji postępów (i o tym też jest mowa w artykule)
Dodatkowo bycie w terapii jest skuteczne, jeśli pacjent pracuje między sesjami – niestety nie jest to tak prosto jak podanie tabletki, gdzie pacjent jedyne o czym musi pamiętać, to jej wzięcie